ติดต่องานด้านบัญชี ติดต่องานธุรกิจ 
ภาษีเงินได้นิติบุคคล คืออะไร..? บทความนี้มีคำตอบ
ภาษีเงินได้นิติบุคคล คือ
ภาษีเงินได้นิติบุคคลคือ ภาษีเงินได้นิติบุคคลคือ ภาษีที่เรียกเก็บจากรายได้หรือผลกำไรสุทธิของนิติบุคคลที่ดำเนินธุรกิจในประเทศไทย นิติบุคคลหมายถึงหน่วยงานที่มีสถานะเป็นบุคคลตามกฎหมาย เช่น บริษัทจำกัด บริษัทมหาชนจำกัด ห้างหุ้นส่วนจำกัด และองค์กรอื่น ๆ
ภาษีเงินได้นิติบุคคลเป็นภาษีประเภทใด?
ภาษีเงินได้นิติบุคคลจัดอยู่ในกลุ่ม “ภาษีทางตรง” ซึ่งหมายความว่าผู้ที่มีรายได้หรือผลกำไรจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบในการยื่นแบบแสดงรายการภาษีและชำระเงินภาษีด้วยตนเอง โดยฐานภาษีเงินได้นิติบุคคลจะคำนวณจากกำไรสุทธิหลังหักค่าใช้จ่ายและรายการลดหย่อนที่กฎหมายอนุญาต
ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้นิติบุคคล
ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้นิติบุคคล ได้แก่ นิติบุคคลที่จดทะเบียนตามกฎหมายไทยหรือมีสถานประกอบการในประเทศไทย รวมถึงนิติบุคคลที่ไม่ได้จดทะเบียนในประเทศไทย แต่มีรายได้ที่เกิดขึ้นในประเทศ
- บริษัทจำกัดและบริษัทมหาชนจำกัด:
บริษัทที่ดำเนินธุรกิจในประเทศไม่ว่าจะเป็นการผลิตสินค้า บริการ หรือการลงทุน - ห้างหุ้นส่วนจำกัดและห้างหุ้นส่วนสามัญจดทะเบียน:
ห้างหุ้นส่วนที่ดำเนินกิจการและมีรายได้จากการทำธุรกิจ - องค์กรที่ไม่แสวงหากำไร (บางประเภท):
เช่น สมาคมหรือมูลนิธิที่มีรายได้จากการประกอบกิจกรรมที่แสวงหากำไร - นิติบุคคลต่างประเทศ:
ที่มีรายได้ในประเทศไทย เช่น ค่าธรรมเนียม ลิขสิทธิ์ หรือเงินปันผล - กองทุนหรือทรัสต์:
กองทุนที่จดทะเบียนและมีรายได้จากการลงทุน
นิติบุคคลที่ต้องเสียภาษีเงินได้ มีอะไรบ้าง?
นิติบุคคลที่ต้องเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลมีหลากหลายประเภท โดยสามารถแบ่งได้เป็น 2 กลุ่มหลัก:
- นิติบุคคลในประเทศ:
- บริษัทจำกัด
- บริษัทมหาชนจำกัด
- ห้างหุ้นส่วนจำกัด
- ห้างหุ้นส่วนสามัญจดทะเบียน
- มูลนิธิหรือสมาคมที่มีรายได้จากกิจกรรมเชิงพาณิชย์
- นิติบุคคลต่างประเทศ:
- บริษัทต่างชาติที่ประกอบกิจการในประเทศไทย เช่น การมีสำนักงานตัวแทน หรือการขายสินค้าผ่านสาขาในประเทศ
- บริษัทต่างชาติที่ไม่มีสถานประกอบการในประเทศไทย แต่มีรายได้ในประเทศ เช่น การให้เช่าอุปกรณ์ การขายลิขสิทธิ์ หรือการได้รับเงินปันผลจากบริษัทในประเทศ
นิติบุคคลที่ไม่ต้องเสียภาษี มีอะไรบ้าง?
นิติบุคคลอื่นๆ นอกจากที่กล่าวในข้างต้น และเฉพาะที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายไทย เช่น กระทรวง ทบวง กรม องค์การ ของรัฐบาลหรือสหกรณ์ อย่างไรก็ตาม ยังมีนิติบุคคลอีกบางประเภทที่เข้าลักษณะต้องเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลตามประมวลรัษฎากร แต่ได้รับการยกเว้นตามบทบัญญัติของกฎหมายต่างๆ ได้แก่
(1) บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลตามข้อผูกพันที่ประเทศไทยมีอยู่ตามสัญญาว่าด้วยความร่วมมือทางเศรษฐกิจ หรือทางเทคนิคระหว่างรัฐบาลไทยกับรัฐบาลต่างประเทศ
(2) บริษัทจำกัดที่ได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้ตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมการลงทุน
(3) บริษัทจำกัดและนิติบุคคลที่มีสภาพเช่นเดียวกับบริษัทจำกัดซึ่งตั้งขึ้นตามกฎหมายไทยหรือกฎหมายต่าง ประเทศได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลตามพระราชบัญญัติภาษีเงินได้ปิโตรเลียม
(4) บริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลที่อยู่ในประเทศที่มีอนุสัญญาว่าด้วยการเว้นการเก็บภาษีซ้อนกับประเทศไทย ตามเงื่อนไขที่กำหนดในอนุสัญญา
การคำนวณและการยื่นภาษีเงินได้นิติบุคคล
การคำนวณภาษีเงินได้นิติบุคคลจะพิจารณาจากกำไรสุทธิของกิจการในรอบบัญชี โดยการคำนวณเริ่มต้นจากการนำรายได้ทั้งหมดมาหักด้วยค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินธุรกิจ จากนั้นนำกำไรสุทธิที่เหลือมาคำนวณภาษีตามอัตราภาษีที่กำหนด ซึ่งอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลในประเทศไทยในปัจจุบันมีดังนี้:
- บริษัทขนาดเล็ก (SME):
- กำไรสุทธิ 300,000 บาทแรก: ยกเว้นภาษี
- กำไรสุทธิ 300,001 – 3,000,000 บาท: อัตรา 15%
- กำไรสุทธิที่เกิน 3,000,000 บาท: อัตรา 20%
- บริษัททั่วไป:
- กำไรสุทธิทั้งหมดเสียภาษีในอัตรา 20%
ข้อกำหนดและบทลงโทษ
นิติบุคคลที่มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้นิติบุคคลต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านการยื่นแบบภาษี โดยยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้ (ภ.ง.ด.50) ภายใน 150 วันหลังจากสิ้นสุดรอบบัญชี หากไม่ปฏิบัติตามอาจถูกปรับหรือเรียกเก็บเงินเพิ่ม โดยบทลงโทษที่อาจเกิดขึ้นได้แก่:
- ค่าปรับการยื่นล่าช้า:
คิดเป็นเปอร์เซ็นต์ของภาษีที่ต้องชำระ - ดอกเบี้ยเงินเพิ่ม:
อัตรา 1.5% ต่อเดือน ของภาษีที่ค้างชำระ
สรุป
ภาษีเงินได้นิติบุคคลคือ ภาษีทางตรงที่เรียกเก็บจากรายได้สุทธิของนิติบุคคลในประเทศไทย ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้นิติบุคคล ได้แก่ บริษัทจำกัด ห้างหุ้นส่วนจำกัด นิติบุคคลต่างประเทศ และองค์กรที่มีรายได้จากการดำเนินกิจกรรมเชิงพาณิชย์ การปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านการยื่นแบบและการชำระภาษีอย่างถูกต้อง ไม่เพียงช่วยให้ธุรกิจดำเนินไปอย่างราบรื่น แต่ยังเสริมสร้างความน่าเชื่อถือและความมั่นคงในระยะยาว.